Grondbeleid

Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) verplicht gemeenten om in de begroting en jaarrekening een paragraaf over het grondbeleid op te nemen. De paragraaf grondbeleid in de jaarrekening en begroting is in samenhang met de nota Grondbeleid, een belangrijk instrument voor het sturen, beheersen en controleren van het grondbeleid. In artikel 16 van het BBV is bepaald waaruit de verplichte paragraaf grondbeleid ten minste dient te bestaan. Kort gezegd geeft de gemeenteraad in de paragraaf grondbeleid van de programmabegroting aan, wat het te voeren grondbeleid het komende jaar is om de ruimtelijke doelstellingen/opgaven van de gemeente Hilversum te realiseren. In de paragraaf grondbeleid van de eerstvolgende jaarrekening wordt vervolgens gerapporteerd wat er is gerealiseerd en hoe dit zich verhoudt tot de aanvankelijke voornemens uit de begroting.

De raad heeft op 12 december 2019 de nota Grond- en Vastgoedbeleid vastgesteld. Vastgoed- en grondtransacties zijn belangrijke instrumenten om de gemeentelijke doelstellingen te helpen realiseren. Gekozen is voor situationeel grond- en vastgoedbeleid: per situatie wordt voor de best passende strategie gekozen. Daarbij kan de rol van de gemeente variëren in een actieve, een regisserende of een faciliterende rol. De verbeteringen in de stad en voor de bewoners vormen het maatschappelijke rendement dat we nastreven. Op basis van dat uitgangspunt worden zorgvuldige afwegingen gemaakt voor financieel rendement en risicobeheersing.
Via deze nota maakt de gemeente Hilversum transparant op welke manier zij gebruikmaakt van het grondbeleid en de bijbehorende instrumenten.
Daarbij is aangegeven welke afwegingen de gemeente maakt bij haar rol in gebiedsontwikkeling. Er is een beslisboom opgenomen aan de hand waarvan de gemeente besluit om vastgoed te behouden, af te stoten of te verwerven.

Vastgoed
De gemeente Hilversum wil tot een vastgoedportefeuille komen die weliswaar kleiner van omvang zal zijn, maar maatschappelijk van grote betekenis kan zijn omdat bewust is gekozen voor het behouden of verwerven van objecten.
Op basis van onderstaande stellingen wordt bepaald welke objecten behoren tot de voorraad kernvastgoed en ondersteunend vastgoed:

• Panden en grond die niet bijdragen aan gemeentelijke doelstellingen worden afgestoten.
• Panden en grond met maatschappelijk nut worden behouden en daarbij wordt gekozen voor een actieve aanpak.
• Panden en grond die een strategische positie innemen voor het realiseren van gemeentelijke doelstellingen worden verworven (koop of huur).

Rapportages
De gemeente Hilversum actualiseert jaarlijks de grondprijzen in overeenstemming met het geldende grondbeleid. De memo grondprijzen 2020 is op 11 december 2019 vast gesteld en nog steeds van kracht omdat nieuwe grondbeleid in de maak is.

Grondexploitaties
Per 1 januari 2020 zijn er twee lopende grondexploitaties, Anna’s Hoeve Bouwplan en Egelshoek.
Per 1 januari 2020 bedraagt de voorziening planexploitaties € 3.068.814. Bij de actualisatie van de grondexploitaties 2021 is de grondexploitatie Egelshoek afgesloten en is het verlies ten laste van de voorziening planexploitaties gebracht. Er zijn in 2021 geen verlieslatende grondexploitaties waardoor er geen saldo in de voorziening planexploitaties aangehouden dient te worden.

De gemeente Hilversum verwacht dat de andere nog lopende grondexploitatie, Anna’s Hoeve, in 2023 met een positief resultaat van € 5.211.644 wordt afgesloten.
Op basis van de gegevens uit de actualisatie 2021 is over het jaar 2020 een positief fiscaal resultaat berekend van € 522.131. Dit leidt tot een te verwachten belastinglast van € 113.533. Wel heeft de gemeente een aanspraak op carryback van het negatieve fiscale resultaat uit 2019 dat door de actualisatie van de gegevens nu uitkomt op € 922.511. Daardoor heeft de gemeente aanspraak op carryback van dit verlies met het positieve resultaat 2018 waardoor de schuldpositie met de belastingdienst met € 218.628 afneemt.

Conform de stellige uitspraak in het BBV (Besluit Begroten en Verantwoording) zijn in de onderstaande tabel de te verwachten resultaten van de grondexploitaties zowel tegen nominale als contante waarde gepresenteerd waarbij negatieve bedragen opbrengsten zijn. Het verschil tussen de nominale waarde en de contante waarde bedraagt € 300.595.

Winsten
Er zijn in 2020 geen grondexploitaties afgesloten met een voordelig resultaat.

Conform het BBV is op basis van Percentage of Completion (POC) op de grondexploitatie Anna’s Hoeve bouwplan jaarlijks winst genomen. In de actualisatie van 2021 heeft de verwerking van de aanbestedingen in 2020 gezorgd voor een hogere opbrengst.

Verliezen
In 2020 is de grondexploitatie Egelshoek afgesloten met een verlieslatend resultaat van € 3.129.433.

Gronduitgifte: verkoop/ erfpacht
In 2020 is geen grond in erfpacht uitgegeven. Verkoop van gronden heeft plaatsgevonden via de Anna’s Hoeve bouwplan.

Exploitatieplannen / anterieure overeenkomsten
De gemeente is in beginsel verplicht om bij het vaststellen van een bestemmingsplan een exploitatieplan vast te stellen. Hiervan kan een gemeente afzien als zij de door haar te maken kosten op een andere manier kan verhalen. Ook in 2020 heeft de raad van Hilversum nog geen enkel exploitatieplan vastgesteld. Bij alle betreffende bestemmingswijzigingen zijn of worden afspraken gemaakt met de betrokkenen over dit kostenverhaal.

In 2020 zijn geen nieuwe anterieure overeenkomst gesloten.

Verkoop panden en gronden
De verkopen panden en gronden bezit bedroegen in 2020 € 18.481.362. In de gewijzigde programmabegroting was een winst van € 1,7 miljoen op de verkoop van niet-strategisch bezit opgenomen. Gerealiseerd is een winst van € 1,924 miljoen. Het hoge bedrag aan verkopen gronden wordt voor € 16.080.629 verklaard door de overdracht van de grond aan GEM Crailo B.V.