Opgave van de stad
Grondexploitatie en vastgoed
Grondexploitatie is bij uitstek een instrument om onze maatschappelijke doelen te realiseren zoals de realisatie van minimaal 1.000 woningen. Het vastgoed in eigendom van de gemeente houden wij op orde. Wij zien het hebben, onderhouden en exploiteren van vastgoed niet als een kerntaak van de gemeente. Wij toetsen jaarlijks nut en noodzaak van het aanhouden van vastgoed. |
---|
De gedachte achter de indicator is dat de boekwaarde van de voorraden grond moet worden terugverdiend bij de verkoop. Hoe groter de grondpositie in verhouding tot de totale gemeentelijke baten hoe groter het verhoudingsgewijze risico dat de gemeente loopt in de grondexploitaties. De hoogte van dit kengetal voor Hilversum bedraagt 2,0% en ligt ruim onder het percentage van 20%, die in de handreiking van de provincie als meest gunstige wordt beoordeeld. Door de afname van onze grondexploitaties is het percentage (lees: risico) gunstiger geworden.
Ambities
- Beheer overige gebouwen en grondenActiviteiten & Financiën Beheer overige gebouwen en gronden
5.2.1. Beheer gebouwen en gronden
Vastgoed kan een belangrijke bijdrage leveren aan het verwezenlijken van de gemeentelijke ambities, maar voor de gemeente Hilversum is het eigendom en beheren van het vastgoed geen kerntaak. Het uitgangspunt is dat de markt in de vastgoed behoefte voorziet.
Activiteiten
●
Onderhouden gemeentelijk vastgoed.
●
Verduurzamen van het gemeentelijk vastgoed.
●
Beheer van panden in gebieden waarop een voorkeursrecht is gevestigd op basis van de Wet voorkeursrecht gemeenten.
●
Het verkopen van vastgoed dat we willen afstoten.
Toelichting op activiteiten
In 2020 is een nieuw meerjarig onderhoudsplan voor het gemeentelijk vastgoed vastgesteld door de raad. De onderhoudswerkzaamheden zijn in 2020 overeenkomstig de onderhoudsplanningen uitgevoerd.
In januari 2020 heeft de raad besloten om het raadhuis en de gemeentewerf te verduurzamen. De raad heeft besloten om de warmtepompen niet mee te nemen in de verduurzaming van het raadhuis. Het elders plaatsen van zonnepanelen als compensatie voor het niet meenemen van warmtepompen bleek door gewijzigde wet- en regelgeving niet mogelijk. Eind 2020 is besloten om het oorspronkelijke plan zonder warmte pompen uit te voeren. Inmiddels is gestart met het schrijven van een bestek voor een aanbesteding voor het selecteren van een ingenieursbureau die de technisch installaties gaat ontwerpen. Voor de verduurzaming van de gemeentewerf zijn in 2020 zonnepanelen geplaatst. De verduurzaming van maatschappelijk vastgoed is vertraagd. Dit komt omdat het budget is geoormerkt en betrekking heeft op een aantal specifieke panden. Omdat pas eind 2020 is vastgesteld welke panden worden verkocht was het niet meer mogelijk om in 2020 panden te verduurzamen.
In 2020 zijn op grond van de gevestigde voorkeursrechten diverse panden aan de Koninginneweg en entree Oost verworven. De panden aan de Koninginneweg worden beheerd door Villex en voor entree Oost is de aanbesteding van het leegstandbeheer in 2020 gestart.
In 2020 is op basis van het in 2019 vastgestelde vastgoed- en grondbeleid een lijst opgesteld met af te stoten panden. De lijst van het te verkopen vastgoed is eind 2020 bij de besluitvorming over het meerjarig onderhoudsplanning 2020-2034 besproken. Vanaf 2021 gaan we met deze lijst aan de slag. Opbrengsten uit verkoop van vastgoed komen (na invulling van de taakstelling) ten gunste van de reserve Stedelijke ontwikkeling en zijn ten behoeve van projecten in de stad. De vertraging van de verkoop leidt eveneens tot vertraging in het vullen van de reserve.
Financiële analyse
Bedragen x € 1.000 (- = voordeel, zonder teken = nadeel)
Lasten
Baten
Saldo
Begroting na wijziging
2.225
-3.161
-935
Realisatie
19.131
-19.850
-719
Verschil (realisatie t.o.v. gewijzigde begroting)
16.905
-16.689
216
De belangrijkste gebeurtenis is de overdracht van de gronden aan GEM Crailo BV ten behoeve van het plangebied Crailo eind december 2020. De inkomsten voor de gemeente Hilversum waren €16.080.000; tegelijkertijd is ook hetzelfde bedrag aan lasten door afboeking van de gronden opgenomen. Aankoop en verkoop van vastgoed is daarbij niet altijd goed te plannen binnen het kalenderjaar. Met RIB 2020-66 is de raad over de verkopen van gronden en vastgoed en de dotatie aan de reserve Stedelijke Ontwikkeling geïnformeerd. In 2020 heeft zo de juridische levering van bouwgrond Lieven de Key plaats gevonden dat gepland stond voor 2019, alsmede de verkoop en levering van snippergroen en overige objecten.
- Grond exploitatie (niet bedrijventerreinen)Activiteiten & Financiën Grond exploitatie (niet bedrijventerreinen)
5.2.2. Strategische gronden actief inzetten om de stad te versterken
Strategische gronden actief inzetten om de stad te versterken
Activiteiten
●
Anna’s Hoeve; laatste koopovereenkomsten zijn gesloten. Afgeven van de laatste omgevingsvergunningen voor de bouwprojecten.
●
Egelshoek; afsluiten van grondexploitatie.
●
Stationsgebied; vaststellen van bestemmingsplan.
●
Gebiedsagenda 1221; vormgeven van het Groenfonds.
●
Crailo; vaststellen bestemmingsplan.
●
Circusterrein; uitvoeren van onderzoek naar de mogelijkheden van dit terrein, wat in de toekomst kan leiden tot een grondexploitatie.
●
Arenapark: Uitwerken masterplan.
●
Initiëren van nieuw grondbeleid en bijbehorende instrumenten waarbij we rekening houden met de invoering van de omgevingswet.
Toelichting op activiteiten
In 2020 zijn de koopovereenkomsten gesloten voor de laatste zeven kavels in het gebied Anna’s Hoeve. Voor vier kavels is een omgevingsvergunning afgegeven, voor de laatste drie is de verwachting dat de vergunning in 2021 afgegeven kan worden. Bij 1 kavel loopt er nog een beroepsprocedure.
Voor de grondexploitatie Egelshoek zijn eind 2020 afspraken gemaakt over de verkoop van de laatste kavel op Egelshoek zodat de werkzaamheden voor het project kunnen worden afgerond. Deze grondexploitatie zal bij deze jaarstukken worden afgesloten.Het vergroenen van 1221 is een belangrijke ambitie uit de Gebiedsagenda en komt terug in de planvorming voor ontwikkellocaties en in de openbare ruimte. Met ontwikkelende partijen is gesproken hoe deze ambitie het beste kan worden vormgegeven. De insteek is dat men op eigen terrein zo veel mogelijk (openbaar) groen toevoegt. Als dat op een specifieke locatie niet mogelijk blijkt, is er in de mogelijkheid opgenomen dat afkoop van deze verplichting middels een groenfonds onderzocht kan worden. Dit is echter niet nodig gebleken omdat in alle plannen die nu in ontwikkeling zijn een (substantiële) toevoeging aan groen is voorzien. Om de verschillende groenstructuren aan elkaar te verbinden wordt samenhang gezocht met andere ontwikkellocaties en de openbare ruimte.
Het onderzoek naar mogelijkheden voor het gebruik van het Circusterrein zijn conform het collegeprogramma gestart in het 3e kwartaal 2020 en zal in 2021 worden afgerond.
In 2020 is het stedenbouwkundig plan voor het toekomstig Buurtschap Crailo uitgewerkt tot bestemmingsplan met verbrede reikwijdte, inclusief beeldkwaliteitsplan en MER. Definitieve besluitvorming door de raad vindt plaats in juli 2021.
Het bestemmingsplan en het beeldkwaliteitplan voor het Stationsgebied zijn in oktober 2020 vastgesteld door de raad. En ook het Masterplan Arenapark 2.0 is in 2020 uitgewerkt en op 1 juli 2020 vastgesteld door de raad.In het kader van de omgevingswet is een nota dynamische grondwaarde methodiek opgesteld. Er zijn echter nog onduidelijkheden omtrent de hierbij betrokken verkoop van gemeentelijk eigendom en ook zullen gesprekken gevoerd moeten worden over de gewenste ontwikkeling rondom de OV knopen in Hilversum. Hierdoor is het nog onduidelijk op welke wijze de dynamische grondwaarde methodiek verder vorm zal krijgen.
Financiële analyse
Bedragen x € 1.000 (- = voordeel, zonder teken = nadeel)
Lasten
Baten
Saldo
Begroting na wijziging
2.269
-4.592
-2.323
Realisatie
2.015
-6.261
-4.246
Verschil (realisatie t.o.v. gewijzigde begroting)
-254
-1.669
-1.923
Uit de jaarrekeningcijfers blijkt dat er in 2020 hogere opbrengsten en lagere lasten zijn gerealiseerd dan begroot. De belangrijkste afwijking heeft betrekking op een gerealiseerde tussentijdse winstneming voor Anna's Hoeve (€ 1,8 miljoen). Dit resultaat is behaald door de gunstige verkoop van de laatste twee bouwvelden. Een andere afwijking heeft betrekking op lagere lasten doordat er minder voorbereidingskosten waren. Voor een meer gedetailleerd inzicht in de mutaties wordt verwezen naar de Nota Actualisatie Grondexploitaties waarin de verschillen tussen de actualisatie 2020 en 2021 verklaard worden.