Opgave van de stad
Ondersteunende stad
Hilversum wil zijn inwoners de ondersteuning bieden die zij nodig hebben. Het uitgangspunt is dat inwoners zoveel mogelijk zelf de regie in handen houden. Daar waar men hulp nodig heeft, wordt bepaald wat de mogelijkheden zijn en bieden we de hulp die nodig is. Door het vergroten van de onderlinge betrokkenheid van de inwoners in onze stad, de intensivering van de samenwerking tussen vrijwilligers en maatschappelijke organisaties én de verbetering van de samenwerking tussen maatschappelijke organisaties, zorgpartners en gemeente, willen we inwoners met een ondersteuningsvraag eerder, beter en sneller ondersteunen. Hier is persoonlijk contact belangrijk, maar ook de beschikbaarheid van e-diensten op een gebruiksvriendelijke website. Het is van groot belang om de inwoners die zorg nodig hebben duidelijk te informeren over datgene wat zij mogen verwachten, maar ook om bij aanbieders van zorg beter te sturen op de gemaakte afspraken. In onder meer de Rekenkameronderzoeken over Wmo en Jeugd is naar voren gekomen dat de inwoners van Hilversum tevreden zijn met de ondersteuning die ze krijgen. De kosten voor die ondersteuning blijven echter oplopen (in het najaar van 2020 bleek dat de kosten in 2020 enige miljoenen boven die van 2019 zouden uitkomen). Dat komt omdat steeds meer inwoners een beroep doen op ondersteuning vanuit de Jeugdwet of vanuit de Wmo. Uit een eind 2020 verschenen onderzoeksrapport is voor Jeugd vastgesteld dat gemeenten substantieel te weinig geld van het Rijk krijgen (Hilversum krijgt € 4 à € 5 mln te weinig). Voor de Wmo pakt de invoering van het wettelijk geregelde abonnementstarief slecht uit. Op de maatregelen die effectief zijn voor het beheersen van de kosten voor jeugdhulp zet Hilversum al in. Voor de Wmo is een algemene voorziening "Begeleiding in de wijk" neergezet die dit jaar flink wordt uitgebreid en als doel heeft te voorzien in effectieve en goedkopere ondersteuning. Daarnaast heeft Hilversum via een zelfonderzoek (KPMG) gezocht naar mogelijkheden in de eigen organisatie en de samenwerking met de Regio voor het vergroten van grip en het verbeteren van de sturing. Die maatregelen worden in 2021 verder uitgevoerd. De raad is hier regelmatig over geïnformeerd (zie onder meer de collegebrieven van 4 september, 22 oktober, 28 oktober en 24 december 2020). |
---|
Voor de cliëntervaring Wmo is gemeten welk percentage van de cliënten de kwaliteit van Wmo ondersteuning als "goed" beoordelen. De streefwaarde is het landelijk gemiddelde van 2019 (83%), en bij de realisatie staat het Hilversumse percentage (92%). In 2019 lag de tevredenheid daarmee ruim boven het landelijk gemiddelde.
Streefwaarde over de tevredenheid van het Sociaal Plein is nog niet behaald, over de afgelopen jaren ligt de waardering dienstverlening stabiel rond de 7. In jaren 2016 lag dit nog duidelijk lager. In 2020 werd een nieuwe doelgroep toegevoegd die eerder nog niet in contact was gekomen met het Sociaal Plein door de TOZO-regeling en andere ondersteuningsmaatregelen in verband met corona. De waardering van deze nieuwe groep is vergelijkbaar met de al langer bestaande doelgroepen.
De indicator voor jongeren met jeugdhulp is gebaseerd op een eerste maanden van 2020. Landelijk zien we dat het aantal jongeren met jeugdhulp stijgt. Voor heel Nederland ligt dit percentage op 9,7%. De indicator is hiermee voor de gemeente Hilversum flink gunstiger dan het landelijke beeld.
De invoering van het abonnementstarief per 1 januari 2019 heeft geleid tot een stijging van de maatwerkvoorzieningen Wmo, met name bij huishoudelijke hulp.
Ambities
- ToegangActiviteiten & Financiën Toegang
2.3.1. Toegang
Laagdrempelige toegang tot ondersteuning, zo vroeg en dicht mogelijk bij de inwoners faciliteren, in aansluiting op de behoefte van de inwoners.
Activiteiten
●
Versterken van de aansluiting van het Sociaal plein op de voorzieningen in de wijken.
●
Onderzoek doen naar het verbeteren van de dienstverlening door toepassing van serviceformules. Serviceformules dragen bij aan het klantgericht, efficiënt en herkenbaar maken van gemeentelijke dienstverlening.
●
Vraaggericht werken en daarbij de vraag van de inwoner in breed perspectief bekijken. Met behulp van deze brede uitvraag krijgen we zicht op mogelijke oplossingen gericht op de eigen kracht van de inwoner.
Toelichting op activiteiten
In het kader van “Begeleiding in de wijk” (Agenda Wmo-Welzijn in de wijk) zijn vier teams, in 4 wijken, gestart. Bij “Begeleiding in de wijk” staat de vraag van de inwoner centraal die integraal in de wijk wordt opgepakt. Er vindt vanuit een breed perspectief een gesprek plaats om de vraag goed in beeld te krijgen. Bij de vraag worden vervolgens oplossingen in de directe omgeving van de inwoner gezocht. Met deze laagdrempelige toegang worden er in de wijk voorzieningen aangeboden waar inwoners gebruik van kunnen maken. “Begeleiding in de wijk” draagt zo bij aan efficiënte maatwerkdienstverlening.
Het onderzoek naar het verbeteren van de dienstverlening door toepassing van serviceformules is gestart voor twee producten: de activeringsregeling en de mantelzorgwaardering. Dit onderzoek is gestart om tot een verbetering van de toegang tot dienstverlening te komen. Het vraaggericht werken, en daarbij de vraag van de inwoner in breed perspectief te bekijken is door de coronapandemie lastiger geworden. Door de corona maatregelen worden de meeste gesprekken telefonisch gevoerd. Dit maakt het lastiger om een goed beeld te krijgen van wat er speelt bij de inwoner en de vraag achter de vraag te achterhalen. In telefoongesprekken wordt de non verbale communicatie van de inwoner niet gezien en wordt minder mee gekregen van de thuissituatie, omdat er niet bij de inwoner thuis wordt gekomen. Hierdoor worden mogelijke ook signalen gemist waarop doorgevraagd kan worden. Dit maakt dat het voeren van het gesprek minder tot stand gekomen is en ook minder aandacht heeft kunnen krijgen. Zodra er weer huisbezoek mogelijk is, wordt deze methodiek weer vaker opgepakt.
Financiële analyse
Bedragen x € 1.000 (- = voordeel, zonder teken = nadeel)
Lasten
Baten
Saldo
Begroting na wijziging
2.060
-3
2.058
Realisatie
1.984
-13
1.971
Verschil (realisatie t.o.v. gewijzigde begroting)
-76
-10
-86
Het organiseren van laagdrempelige toegang heeft plaatsgevonden binnen de gestelde financiële kaders.
- Maatwerkvoorzieningen (WMO)Activiteiten & Financiën Maatwerkvoorzieningen (WMO)
2.3.2. Maatwerkvoorzieningen (Wmo)
Zorgdragen voor maatwerkvoorzieningen met als doel dat inwoners langer zelfstandig kunnen functioneren.
Activiteiten
●
Verder versnellen van de afhandeling Wmo-aanvraag.
●
Treffen van individuele voorzieningen (zoals woningaanpassingen, hulpmiddelen en scootmobielen) op basis van een indicatie.
Toelichting op activiteiten
De versnelling in de afhandeling van de Wmo-aanvragen bestaat uit het slimmer inrichten van het proces waarbij ook een nieuwe rolverdeling tussen junior en senior consulenten is aangebracht. De her-indicaties worden pro actief opgepakt waardoor deze altijd binnen de wettelijke termijn worden afgehandeld.
Financiële analyse
Bedragen x € 1.000 (- = voordeel, zonder teken = nadeel)
Lasten
Baten
Saldo
Begroting na wijziging
3.173
-26
3.148
Realisatie
3.181
-63
3.117
Verschil (realisatie t.o.v. gewijzigde begroting)
7
-38
-30
Het zorgdragen voor maatwerkvoorzieningen met als doel dat inwoners langer zelfstandig kunnen functioneren heeft binnen de financiële kaders plaatsgevonden.
Onder de maatwerkvoorzieningen vallen onder andere: Trapliften, rolstoelen en scootmobielen.
- Maatwerkdienstverlening 18+Activiteiten & Financiën Maatwerkdienstverlening 18+
2.3.3. Maatwerkdienstverlening volwassenen
Bieden van een vangnet om de zelfredzaamheid van inwoners te stimuleren en zo lang mogelijk zelfstandig thuis te blijven wonen en deel te nemen aan de samenleving. Dit vangnet is aanvullend op door te ontwikkelen algemene voorzieningen in de wijk.
Activiteiten
●
Bieden van individuele begeleiding en vervoer, huishoudelijke verzorging, en respijtzorg ten behoeve van mantelzorgers.
●
Deelnemen aan de inkoop van bovengenoemde voorzieningen, in gezamenlijkheid met zes andere gemeenten.
●
Verstrekken van voorzieningen in de vorm van persoonsgebonden budgetten (pgb’s).
●
Inrichten van een passend aanbod voor de schuldhulpverlening (fasen preventie, vroegsignalering, oplossing en nazorg).
Toelichting op activiteiten
In 2020 vol ingezet op het inrichten van een passend aanbod voor de schuldhulpverlening. We liggen op koers met het inrichten, in 2021 gaan we verder met de fase preventie en vroeg signalering, oplossen en nazorg.
Het inkoopproces voor de voorzieningen heeft meer tijd gekost maar is desondanks goed afgerond. Om kostenbesparing te realiseren hebben we onder andere nieuwe Wmo beleidsregels opgesteld en zijn er trainingen aangeboden aan de consulenten om kostenbewust te indiceren. Met de Regio Gooi en Vechtstreek en de gemeenten in de regio zijn gesprekken gevoerd en oriënterende verkenningen gedaan om te komen tot kostenbeheersing in het sociaal domein. Dit heeft geresulteerd in een regionaal actieprogramma “Naar een gezond financieel sociaal domein” dat begin 2021 voor zienswijze aan de gemeenteraad is aangeboden. Daarnaast heeft de gezamenlijke inkoop in de regio geleid tot nieuwe contracten met een groot aantal aanbieders. Hierbij zijn enkele aanbieders als strategische partners aangewezen.
Financiële analyse
Bedragen x € 1.000 (- = voordeel, zonder teken = nadeel)
Lasten
Baten
Saldo
Begroting na wijziging
20.756
-570
20.186
Realisatie
19.133
-504
18.630
Verschil (realisatie t.o.v. gewijzigde begroting)
-1.623
66
-1.557
In 2020 is de raad o.a. met de raadinformatiebrief 2020-52 geïnformeerd over de financiële afwijkingen ten aanzien van WMO en de onderliggende oorzaken. De zorglasten huishoudelijke hulp en begeleiding zijn in 2020 verder opgelopen tot € 15,9 miljoen (2019: € 13,7 miljoen). Dit is echter € 1,1 miljoen lager dan we eerder hadden voorzien. De huishoudelijke hulp komt uit zoals verwacht, waardoor het grootste voordeel toe te rekenen valt aan begeleiding- en dagbesteding. Bij de begeleiding- en dagbesteding is het beschikte bedrag lager dan voorzien evenals de verzilvering.
Het restant van het voordeel wordt grotendeels verklaard door schuldhulpverlening € 253.000. De raad wordt voorgesteld ten aanzien van schuldhulpverlening € 100.000 over te hevelen naar 2021.
- Geëscaleerde zorg 18+Activiteiten & Financiën Geëscaleerde zorg 18+
2.3.4. Geëscaleerde zorg volwassenen
Bieden van een veilige en beschermende woonomgeving. De focus ligt hierbij op de inzet van begeleiding, om de zelfredzaamheid en deelname aan de samenleving van inwoners met psychisch-sociale problemen te stimuleren. In lijn met het regionale beleidsplan Bescherming en Opvang kunnen inwoners met psychisch-sociale problemen 24uurszorg krijgen in de wijk.
Activiteiten
●
Terugdringen van huiselijk geweld (Veilig Thuis) en bieden van opvang.
●
Bieden van beschermd wonen voor personen met psychische of psychosociale problemen.
●
Bieden van een inloopfunctie voor de GGZ-doelgroep, bijvoorbeeld in de vorm van buurtcirkels.
●
Bieden van maatschappelijke opvang en begeleiding voor cliënten met een meervoudige problematiek, waaronder verslaving.
●
Bieden van ondersteuning in de wijken aan personen met verward gedrag.
●
Implementeren van de Wet verplichte GGZ.
Toelichting op activiteiten
Bescherming en Opvang heeft landelijk veel aandacht gekregen. In de regio is door de 7 gemeenten samen een evaluatie van het huidige beleidsplan Bescherming en Opvang opgesteld en wordt er een nieuw beleidsplan opgesteld. In 2020 is in Hilversum een nieuwe buurtcirkel van start gegaan, waardoor nu twee buurtcirkels actief zijn. De buurtcirkel is bedoeld voor kwetsbare burgers die moeite hebben een zelfstandig maatschappelijk bestaan te leiden. Het opbouwen van relaties en een sociaal vangnet in de eigen buurt staan centraal. Van de buurtcirkels wordt goed gebruik van gemaakt.
Financiële analyse
Bedragen x € 1.000 (- = voordeel, zonder teken = nadeel)
Lasten
Baten
Saldo
Begroting na wijziging
26.412
-1.295
25.118
Realisatie
26.414
-1.285
25.130
Verschil (realisatie t.o.v. gewijzigde begroting)
2
10
12
Het beleidsplan Bescherming en Opvang wordt uitgevoerd binnen de binnen de gestelde financiële kaders.
- Maatwerkdienstverlening & zorg 18-Activiteiten & Financiën Maatwerkdienstverlening & zorg 18-
2.3.5. Geïndiceerde jeugdzorg, vrijwillig en gedwongen
Zorgen voor een optimale en veilige ontwikkeling van kinderen en jongeren (tot 27 jaar). Meer vindplaats gericht werken en daardoor de beweging naar scholen maken. Preventie door zorg eerder en beter in te zetten, om intensievere zorgtrajecten te voorkomen.
Activiteiten
●
Verstevigen van vroeg signalering, advisering en laagdrempelige begeleiding, zoals extra inzet voor Jeugd en Gezin en jeugdwerkers.
●
Onderzoek doen naar de inzet en mogelijke regionale en lokale uitvoering van de landelijke agenda en opdracht “Zorg voor de jeugd”.
●
Verstevigen zorgstructuren rondom onderwijs, zoals de inzet en begeleiding van jongeren met Productief Leren en Onderwijs Zorgarrangementen
●
Steunen van ouders, kinderen en jongeren met advies en, indien nodig, met jeugdhulp op indicatie
●
Monitoren van geïndiceerde jeugdhulp en –zorg (o.a. begeleiding, dagbesteding, pleegzorg, kortdurend verblijf, jeugdhulp en GGZ-behandeling, dagbehandeling en verblijf).
●
Regie voeren op casussen Veilig Thuis.
●
Terugdringen van overlast gevende jeugd, o.a. door persoonsgerichte aanpak.
●
Uitvoeren versterkte procesregie door jeugdconsulenten.
●
Versterken en vergroten pleegzorg (tot 21 jaar).
●
Nieuwe afspraken maken met gecertificeerde instellingen, in gezamenlijkheid met zes andere gemeenten, om de jeugdhulp te waarborgen en verstevigen.
●
Aanbesteden van de inkoop van jeugdhulp, in gezamenlijkheid met zes andere gemeenten.
●
Verbeteren van overgangen tussen (laagdrempelige) zorg, zoals het realiseren van een soepele overgang naar volwassen worden voor jongeren in een kwetsbare positie.
Toelichting op activiteiten
Het versterken en vergroten van pleegzorg tot 21 jaar blijft een belangrijk aandachtspunt. Met de regionale uitvoeringsagenda verblijf zetten we in op het behouden van huidige pleegouders, het werven van nieuwe pleegouders en op nieuwe gezinshuizen in de regio. Ook zijn we gestart met het regionale project “Kamers met Aandacht”, waarbij jongeren bij een particulier ‘op kamers’ gaan wonen en daarbij ook begeleiding krijgen.
De Raad voor de Kinderbescherming doet onderzoek naar de ernst van binnengekomen situaties. De Raad van Kinderbescherming en andere gecertificeerde instellingen hebben een lange wachttijd voordat aan de hulpvraag wordt opgepakt. Totdat de Raad voor de Kinderbescherming duidelijkheid geeft over de situatie, springt de gemeente in door regie te voeren op het proces. Dit vergt veel capaciteit van de jeugdconsulenten.
Financiële analyse
Bedragen x € 1.000 (- = voordeel, zonder teken = nadeel)
Lasten
Baten
Saldo
Begroting na wijziging
20.962
-14
20.948
Realisatie
20.451
-70
20.380
Verschil (realisatie t.o.v. gewijzigde begroting)
-511
-56
-568
In 2020 is de raad o.a. met de raadinformatiebrief 2020-52 geïnformeerd over de financiële afwijkingen ten aanzien van de uitvoering van de Jeugdwet en de onderliggende oorzaken. De zorglasten ten aanzien van jeugd zijn in 2020 opgelopen tot € 19 miljoen (2019: € 17 miljoen). Dit is echter € 0,4 miljoen lager dan we eerder hadden voorzien. Het voordeel betreft 2% van de lasten en is niet toe te wijzen aan een afzonderlijke zorg soort.